บทที่ 1 พื้นฐานทางดนตรี |

1 องค์ประกอบของเสียงดนตรี

1111111เสียงดนตรีหรือเสียงของเพลงเป็นเสียงที่เกิดขึ้นจากการเล่นเครื่องดนตรี โดยการบรรเลงเป็นเพลงที่ทีความไพเราะและมีอิทธิพลต่อจิตใจของผู้ได้รับฟังโดยตรง เช่น เมื่อเราได้ฟังเพลงที่มีเสียงดัง กระฉับกระเฉง เราจะรู้สึกคึกคัก สนุกสนานตามเสียง จังหวะและทำนองของเพลงทันที ตรงกันข้ามถ้าเราได้ฟังเพลงที่มีความโหยหวน เศร้าสร้อย เราจะรู้สึกสลดหดหู่อารมณ์ไปตามเสียงเพลงที่ได้รับฟังนั้นด้วย
ส่วนต่าง ๆ ที่เป็นองค์ประกอบของเสียงดนตรี ได้แก่ เสียง จังหวะ ทำนองและเสียงประสาน

เสียง (Sound) เกิดจากการสั่นสะเทือนของวัตถุส่งผ่านมายังหู โดยผ่านสื่อนำคือชั้นบรรยากาศให้แก้วหูสั่นสะเทือน ส่งสัญญาณต่อไปยังสมอง เสียงดนตรีจะมีคุณสมบัติแตกต่างจากเสียงอื่น ๆ ทั่วไป

ระดับเสียง (Pitch) สูง – ต่ำ โดยความถี่ในการสั่นสะเทือนเป็นตัวกำหนดระดับเสียง ดังนั้นในทางดนตรี เสียงที่มีความถี่ของการสั่นสะเทือนแน่นอนเรียกว่า “โทนเสียง”
ความเข้มของเสียง (Dynamics) ความเข้มขึ้นอยู่กับแรงที่ทำให้เกิดการสั่นสะเทือน เช่น ถ้าเราดึงสายเครื่องดนตรีอย่างแรง เสียงที่เกิดขึ้นจะดัง การเปลี่ยนแปลงความเข้มของเสียงจะมีผลต่อความรู้สึกของคนฟัง เช่น การไล่เสียงเครื่องดนตรีจากค่อย ๆ ไปจนดัง จะสร้างความตื่นเต้นให้กับคนฟัง ซึ่งในปัจจุบันเครื่องดนตรีที่ได้รับการพัฒนาให้สามารถผลิตช่วงเสียงได้กว้างขึ้น ทำให้ความเข้มของเสียงมีความหลากหลายมากขึ้นด้วย
สีสัน (Tone Color) เสียงของเครื่องดนตรีแต่ละชนิด มีสีสันของเสียงที่แปลกแตกต่างกันออกไป เช่น เสียง ฟลูท มีเสียงที่อ่อนเบา นุ่ม เสียงทรัมเป็ตมีเสียงดัง จัดจ้าน

จังหวะ (Rhythm) คือ ความสั้น – ยาว ของเสียงในช่วงเวลาหนึ่ง องค์ประกอบของจังหวะ ได้แก่
111111. จังหวะหลัก (Beat)
1111111111111เป็นจังหวะที่สามารถรู้สึกได้อย่างชัดเจน เช่น จังหวะการเต้นของหัวใจก็เป็นจังหวะหลักอย่างหนึ่ง จังหวะหลักสามารถเร่งความเร็วขึ้นหรือลดความเร็วลงได้ และสามารถแบ่งส่วนหรือจัดแบ่งเป็นกลุ่มได้ตามต้องการ
111112. อัตราความเร็ว (Tempo)
1111111111111ความเร็วของจังหวะหลักนี้ เมื่อเราเปลี่ยนความเร็วของเพลง ลักษณะของเพลงนั้น ๆ ก็จะเปลี่ยนไปด้วย ดังนั้นเพลงที่มี่ความเร็วสามารถสร้างความเต้นเต้นได้มากกว่า
111113. อัตราจังหวะ (Meter)
11111111111111การแบ่งกลุ่มจังหวะหลัก โดยแต่ละกลุ่มจะมีจำนวนจังหวะที่นับเท่ากัน เช่น นับ 2 จังหวะ

11111111111111เส้นแนวตั้ง คือเส้นที่กั้นระหว่างห้องจังหวะ (Measure) หรือถ้านับ 4 จังหวะ ในหนึ่งห้อง จะแบ่งได้ ดังนี้

11111111111การเน้นเสียง (Accent) บางครั้งโน้ตบางตัวได้รับการเน้นที่แตกต่างกันไปจากโน้ตตัวอื่น การเน้นสามารถทำได้โดยเพิ่มจังหวะหรือความยาวของโน้ตตัวนั้น ๆ ได้

2 องค์ประกอบของดนตรีไทย
3 การขับร้องเพลงไทย
4 การประสมวงดนตรีไทยและวงดนตรีสากล
5 เพลงไทยสากล
6 ตัวโน้ตสากล
7 โน้ตดนตรีไทย